- Liczarki banknotów
Liczarka banknotów to urządzenie elektryczne służące do mechanicznego, automatycznego liczenia ilości banknotów. Banknoty przeznaczone do liczenia umieszcza się w podajniku liczarki. Po przeliczeniu banknoty wyjmuje się z tacki odbiorczej. Liczarki najczęściej jedocześnie przeliczają banknoty o jednym nominale. Liczarki do banknotów dzielimy na liczące banknoty luzem i liczące banknoty w paczkach (umożliwiają liczenie zbanderolowanych paczek). Dzięki tym urządzeniom usprawnienia się pracę kasjera, zmniejsza ryzyko popełnienia błędu, automatyzuje się procesu obsługi, a także dokonuje sprawdzania autentyczności banknotów. Sortowanie nominałów to zaawansowana i stosowana tylko w niektórych urządzeniach, funkcja pozwalająca na automatyczne porządkowanie znajdujących się w podajniku nominałów.
-
trwałość liczarki – wybieramy liczarkę w zależności od ilości banknotów, które będzie przeliczać dziennie, miesięcznie, rocznie. Niektóre liczarki są wyposażone w specjalną konstrukcję pozwalającą im na długą, bezawaryjną pracę. Takie liczarki określamy mianem „heavy duty”,
-
szybkość liczarki – to prędkość z jaką liczarka zlicza banknoty. Na rynku są różnego rodzaju liczarki do banknotów, ale ich prędkość liczenia z reguły waha się od 500 do 1800 banknotów na minutę. Większość urządzeń ma regulowaną prędkość liczenia – umożliwia ona z jednej strony ustawienie maksymalnej precyzji podczas weryfikacji autentyczności banknotów i z drugiej strony ustawienie maksymalnej szybkości podczas standardowego liczenia,
-
kontrola autentyczności banknotu – weryfikacja oryginalności banknotów za pomocą różnego rodzaju czujników, o których będzie mowa poniżej, ma na celu odnalezienie wśród liczonych banknotów tych fałszywych,
-
łatwość przestawiania liczarki do liczenia różnych walut – parametrem liczarki są maksymalne szerokość i wysokość pojedynczego banknotu, jaki może być umieszczona w podajniku. Im większy zakres i im więcej trybów regulacji, tym bardziej uniwersalna jest liczarka i umożliwiaja przeliczanie różnych walut, a nawet innych papierów wartościowych,
-
pojemność podajnika i odbiornika na banknoty – określa liczbę banknotów, jaka może być jednorazowo przeliczana. Wynosi zazwyczaj od 200 do 600 sztuk,
-
kontrola rozmiaru banknotów – większość liczarek ma wbudowaną funkcję kontroli rozmiaru banknotu (wysokości i długości). Funkcja ta umożliwia wykrycie wśród przeliczanego pliku banknotów, tych o innym nominale niż ten, który aktualnie przeliczamy (dzięki temu, na przykład w pliku banknotów o nominale 100zł, banknot 50zł nie zostanie błędnie policzony jako 100zł),
-
możliwość współpracy z komputerem – bardzo często liczarki wyposażone są w interfejs pozwalający na podłączenie ich do komputera, co jest szczególnie pomocne w instytucjach przelicających duże ilości pieniędzy (banki, hurtownie),
-
funkcje podstawowe liczarki – każda liczarka powinna mieć minimum następujące funkcje: liczenie – funkcja ta polega na przeliczeniu banknotów położonych na podajniku; odliczanie – maszyna odlicza z pliku banknotów położonych na podajniku zadaną (wybraną) ilość banknotów; sumowanie („zliczanie”) – liczarka dodaje do siebie wyniki poszczególnych przeliczeń,
-
funkcje ułatwiające pracę – spośród tych funkcji warto wymienić możliwość wykrywania podwójnie pobranych banknotów, sklejonych banknotów. Za tę funkcję odpowiada specjalny czujnik, który działa na zasadzie sprawdzenia gęstości papieru. W czasie pracy prześwietlany jest pierwszy pobrany banknot i w ten sposób urządzenie określa gęstość papieru, z którego jest on wykonany. Następne liczone banknoty są porównywane z pierwszym. Jeśli gęstość ich papieru jest różna od wzorca (banknoty sklejone, pobrane podwójnie lub wykonane z innego papieru), maszyna zatrzymuje się i sygnalizuje błąd.
Metody sprawdzania autentyczności banknotów.
Detekcja ultrafioletem UV
Do zabezpieczenia banknotów często używa się fluoroscencyjnych farb, w skład których wchodzą specjalne luminescencyjne domieszki. Farby te pod wpływem światła ultrafioletowego UV zmieniają swą jaskrawość. Detektory UV znajdują się wewnątrz liczarki. Liczarki naświetlają banknot promieniami ultrafioletowymi i analizują stopień ich odbicia. Kiedy banknot zostanie uznany za fałszywy urządzenie powiadomi o tym operatora alarmem dźwiękowym i odpowiednim komunikatem na wyświetlaczu.
Detekcja magnetyczna
Niekiedy do drukowania banknotów używa się farb o właściwościach magnetycznych, które uzyskuje się po dodaniu do niej ferromagnetycznych składników. Tą farbą drukowane są np. numery seryjne banknotów. Taka farba magnetyczna może być wykryta przez narzędzia do wyświetlania magnetycznego obrazu, lub testery z magnetyczną głowicą.
Analiza widma
W niektórych banknotach tylko analiza spektralna pozwala na stwierdzenie czy banknot jest fałszywy. Analiza spektralna to metody badanie składu chemicznego bądź ilości poszczególnych składników w badanej substancji na podstawie jej widma tj. położenia linii i pasm oraz ich natężenia.
Jak widać więc, w zależności od potrzeb można wybrać różne liczarki. Dla banków, gdzie ilość liczonych banknotów jest bardzo duża, niewątpliwie ważnym parametrem jest szybkość urządzenia i trwałość. W hurtowni i sklepach detalicznych, gdzie kupujący najczęściej płacą gotówką, ważne jest aby urządzenie miało możliwość wykrywania fałszywych banknotów. W sklepie szybkość liczenia nie ma większego znaczenia, w hurtowni natomiast jest istotna.
